Liesbeth Homans“Alle bevoegdheden voor activering en sanctionering horen samen bij de gewesten.”

 Federaal minister Monica De Coninck verwijt de Vlaamse regering vandaag dat ze te weinig werk maakt van het activeren van leefloners en langdurig werklozen. Ze richt haar pijlen daarbij – opnieuw – op Vlaams minister Philippe Muyters.

Het is de federale overheid die bepaalt aan welke voorwaarden iemand moet voldoen om een leefloon te kunnen krijgen, en voor de sanctioneringsmechanismes die in werking treden als die voorwaarden niet worden vervuld. Doen alsof dat allemaal los staat van het activeringsbeleid, en dan de zwartepiet doorschuiven naar Vlaanderen, is intellectueel niet eerlijk.

Antwerps OCMW-voorzitter en Vlaams Parlementslid Liesbeth Homans: “Als deze discussie iets aantoont, is het wel dat het arbeidsmarktbeleid totaal versnipperd is. Vlaanderen is dan wel bevoegd voor activering, maar kan alleen een performant beleid voeren als het ook de voorwaarden voor het krijgen van een leefloon kan bepalen en de sanctioneringbevoegdheid in handen krijgt. Alle bevoegdheden moeten in één hand, die van de gewesten.  Zo niet, blijft het voor Vlaanderen dweilen met de kraan open.”

De gevolgen van de huidige versnippering van arbeidsmarktbevoegdheden laten zich ook duidelijk  voelen in Antwerpen. We zijn ambitieus: het Antwerpse OCMW wil 2 op de 3 activeerbare klanten ook effectief aan het werk zetten tegen het einde van deze legislatuur. Maar we zien duidelijk dat meer en meer leefloners weigeren om geactiveerd te worden. In de Antwerpse meerjarenplanning is nu geld vrijgemaakt voor een onafhankelijke adviserende arts die moet oordelen of individuele OCMW-klanten in staat zijn om te werken of niet. Een tweede groot pijnpunt blijft de gebrekkige talenkennis: “87% van de activeerbare OCMW-klanten spreekt nauwelijks tot helemaal geen Nederlands. In de meerjarenplanning zit een budget voor intensieve cursussen Nederlands voor iedereen die in een sociaal tewerkstellingsproject stapt”, aldus Homans.

Liesbeth Homans: “Ik wil gaan voor een echte activering, en dat doe je niet enkel door de overheid jobs te laten creëren in de sector van de sociale economie. We moeten de doorstroming naar de echte arbeidsmarkt verhogen, want daar schreeuwen de werkgevers om arbeidskrachten. Met de nieuwe samenwerkingsovereenkomst tussen de stad Antwerpen en de VDAB richt het OCMW activeringsprojecten specifiek op knelpuntberoepen. Maar om ons beleid fundamenteel te hervormen, moeten we op Vlaams en stedelijk niveau wel over de nodige instrumenten beschikken.”

Vorig jaar betaalde het Antwerpse OCMW 60,5 miljoen euro uit aan leeflonen. Een steeds kleiner deel daarvan wordt terugbetaald door de federale overheid. “Uiteraard zal Antwerpen solidair blijven met die mensen die, om welke reden dan ook, niet in staat zijn om te werken. Met plezier zelfs. Maar mensen die wel in staat zijn om te werken toch een uitkering blijven betalen, ondermijnt die solidariteit”, besluit Homans.