Berchemse Tuinstraten krijgen steeds meer vorm

Persbericht District Berchem

Met het project Tuinstraten willen de stad Antwerpen en het district Berchem enkele dichtbevolkte woonstraten in Oud-Berchem vergroenen. In het kader hiervan kwamen bewoners uit deze straten vanmorgen, zaterdag 17 maart,  samen in het cultuurcentrum (ccBe) om het definitieve ontwerp voor hun groene droomstraat te bekijken. Als alles volgens plan verloopt, starten de werken in het najaar van 2018.

Voor het project van de Tuinstraten, waarbij iedereen in de straat een groene strook voor de deur krijgt, komen vier Berchemse straten in aanmerking, met name de Wasstraat, de Woeringenstraat, de De Brouwerstraat en het grootste deel van de Berthoutstraat. Bewoners van deze straten hebben zelf het straatbeeld al verfraaid met geveltuintjes, bebloemde boomvakken en hier en daar een bloembak. Om de straten een nog groener karakter te geven, willen de stad Antwerpen en het district Berchem de straatjes nu heraanleggen en ze omvormen tot echte Tuinstraten. “Het project is een primeur voor zowel het district Berchem als de stad Antwerpen. Hier worden voor het eerst en op vrij grote schaal permanente Tuinstraten aangelegd. Op sommige plaatsen in de straatjes wordt er tot wel 65 procent vergroend”, zegt districtsvoorzitter Evi Van der Planken.

Terugkoppelmoment na een uitgebreid participatietraject

De Berchemse Tuinstraten kwamen tot stand dankzij een uitgebreid participatietraject met de bewoners. Tijdens een participatie-ontbijt in oktober 2016 tekenden ze voor het eerst hun groene droomstraat uit. In het najaar van 2017 volgde nog een bevraging.  Zo konden bewoners hun eigen voorkeur doorgeven: een plantentuintje, gevelgroen, gras of misschien een bank voor hun eigen woning? Op basis hiervan maakten ontwerpers het definitieve plan dat vanmorgen werd voorgesteld aan de buurtbewoners.

Extra groen met de hulp van participerende bewoners

Woningen van participerende bewoners in de nieuwe Tuinstraten krijgen een groenstrook . Die kan worden ingevuld met planten en eventueel met gevelgroen of een bank. De deelnemende bewoners zorgen zelf voor de aanplant en het onderhoud van deze nieuwe plantvakken op het openbaar domein. In de groenstroken van de bewoners die niet deelnemen, komt gras dat onderhouden wordt door de groendienst. Tijdens het terugkoppelingsmoment van vanmorgen werden alle bewoners van de Tuinstraten nogmaals aangespoord om mee te participeren. Want hoe meer bewoners deelnemen, hoe groener de straat.

In het najaar van 2018 organiseren stad en district bovendien, in samenwerking met het Ecohuis, een plantenkeuzemoment. Hier helpen experten de deelnemende bewoners hun planten gratis uitkiezen. Ook zijn er in samenwerking met het Ecohuis nog verschillende workshops.

Verblauwen

Naast het ‘vergroenen’, biedt de omvorming van de straten naar Tuinstraten ook kansen om te ‘verblauwen’, met andere woorden de wateroverlast aan te pakken. Dit probleem, dat door de klimaatverandering verder toeneemt, komt vaak voor in stedelijke gebieden met veel verharding. De bedoeling is om riolen te ontlasten en het dalende grondwaterpeil tegen te gaan door geen regenwater meer af te voeren via de riolering, maar in te zetten op het ter plaatsen laten insijpelen van het hemelwater in de bodem. Zo zorgen extra plantvakken en onverharde zones ervoor dat het water kan worden opgenomen door de planten of langzaam kan  infiltreren in de bodem. Bovendien zijn Tuinstraten ideaal om regenwater tijdelijk op te vangen in watertonnen en het later te hergebruiken voor de planten.

Karrenspoor-principe en asverschuivingen

Dankzij het verkeersluwe karakter van de straten en de beperkte parkeercapaciteit kan er bovendien maximaal ingezet worden op vergroening. Dankzij het zogenaamde karrenspoor-principe kan de bereikbaarheid van de straat worden verzekerd met een minimum aan betegeling. Het karrenspoor bestaat namelijk uit twee stroken verharding van telkens een meter breed met tussenin een overrijdbare strook in grastegels, eveneens een meter breed. Aan beide zijden is er een strook van een halve meter in overrijdbare grastegels die dient als opstelstrook voor de hulpdiensten. De overblijvende oppervlakte krijgt semi-private groenstroken en gevelgroen.

Hier en daar verspringt het karrenspoor naar één zijde van de straat. Zo krijgen enkele woningen extra groene ruimte. Ook kunnen er door deze asverschuivingen tien bestaande bomen behouden blijven. Acht bomen kunnen helaas niet behouden blijven. Er komen in de plaats wel tien nieuwe bomen bij in de Tuinstraten.

De kruispunten worden volledig verhard en ook  voor de deuren van de woningen komen tegels. De garages blijven bereikbaar dankzij makkelijk overrijdbare grasdallen en de bestaande parkeercapaciteit blijft behouden. Na de heraanleg is er in de smalle straatjes ruimte voor veertien nieuwe fietsbeugels.

Timing

Als alles volgens plan verloopt, starten de werken in het najaar van 2018, en zijn ze, als alles meezit, in het voorjaar van 2019 afgerond. Daarna kunnen de bewoners starten met de aanplanting van de groenstroken.

Verantwoordelijken:

• Evi Van der Planken, districtsburgemeester Berchem
• Bruno De Saegher, districtsschepen voor publiek domein
• Rob Van de Velde, schepen voor stadsontwikkeling